Graag vestig ik uw aandacht op een reeks intertekstuele ontdekkingen die ik onlangs, gezeten tussen eeuwenoude boekrollen, deed. Het gaat me hier om een vergelijking tussen het begin van Boek Genesis (het Adam en Eva-verhaal) en de mythe van het Paris-oordeel. Beide verhalen draaien zoals we weten om de verschrikkelijke gevolgen van het geven (dan wel krijgen) van een appel. De parallellen zijn niet alleen verbluffend, mijn analyse werpt ook licht op de ingewikkelde identiteiten van alle deelnemende actoren. Het betreft hier namelijk twee verhalen die hetzelfde vertellen. Houdt u vast!

Ik begin met een boude stelling en zal daaruit, heen en weer springend zowel tussen de twee mythes als binnen de chronologie van elk van beide, stap voor stap de voor de hand liggende conclusies trekken. U zult zien dat een dergelijke methode vruchtbaar zal blijken. Let wel: ik veronderstel bij de lezer enige bekendheid met de twee verhalen in kwestie.

De stelling: Eva, de godin die de appel krijgt, is Aphrodite, en Paris is de Slang. Op de appel staat geschreven "Voor de mooiste" en drie godinnen vechten om het bezit van de appel. Wie zijn buiten Eva de andere godinnen? Dat is niet moeilijk, als we even bereid zijn de klassieke bijbelse gender-aanduidingen te doorbreken: Athene is Lilith en Hera is Jahweh. De befaamde Elohim zijn met zijn drieën: Liefde, Wijsheid en Macht. Paris wordt erbij gehaald om de appel aan de geschikte persoon te geven, waarmee de splitsing tussen de Elohim, zoals sluw beraamd door Eris (de Tweedracht), compleet is.

Aphrodite loopt, na het oordeel, met de appel naar Anchises, die toevallig in de buurt is met zijn schapen, en zegt: "Hee sterveling, moet je nou eens zien wat hier staat! Ik ben de mooiste!" Zojuist heeft Aphrodite Paris beloond met de mooiste vrouw ter wereld: Helena. Alleen maken de goden ook deel uit van de wereld, en hij heeft net gezegd dat Aphrodite de mooiste is. Daaruit kunnen we slechts één conclusie trekken: Aphrodite is naast Eva ook Helena, en beslaapt zowel Paris als Anchises. Dat maakt dat Adam Paris zelf is, en nu beginnen we te zien wat hier echt aan de hand is: Adam/Paris is degene die Eva de appel heeft gegeven, en probeert zich daarmee het recht op haar toe te eigenen. Vergeefs natuurlijk, zo weten wij van het akkefietje met Anchises.

Hoe reageren de andere godinnen? Jahweh/Hera is woedend, wat klopt met hoe ze klassiek beschreven wordt in zowel de joodse als de Griekse mythologie: als een jaloerse god. Ze jaagt Paris en Aphrodite het paradijs uit, naar Troje, waar een brandend zwaard, of paard, daar wil ik vanaf zijn, voor vernietiging zal zorgen. Ook Lilith/Athene is boos, want zij weet in haar wijsheid dat ware schoonheid van binnen zit, maar omdat zij begrijpt dat de match "gefixt" is weet zij zich daar overheen te zetten en haar gekwetstheid te sublimeren door sindsdien de aarde rond te trekken om het recht van alle vrouwen op abortus te verdedigen. Inderdaad een daad van wijsheid.

Dan Eris, degene die de hele keten in gang zette. Zij is de dochter van Nyx, de Nacht, en de tweelingzus van Ares, de razende krijger-god, maar kwade tongen beweren dat Eris ook de zuster van Eros is. Als dat waar is zien we een patroon bij de Kinderen van de Nacht: ze heten *R*S, waarin * staat voor een klinker naar keuze. (Hetgeen meteen ook iets heel anders suggereert over bijvoorbeeld Iris, intermediair tussen mensen en goden, dan dat zij zou zijn geboren uit zonnegloren en een zucht van de ziedende zee.)

Ares, Eris' tweelingbroer, en daarmee haar mannelijke Doppelgänger, was, zo weten wij uit de Griekse mythologie, de langdurig buitenechtelijke minnaar van Aphrodite. En nu we erachter zijn dat Aphrodite en Helena identiek zijn, weten we ook wie die minnaar dus eigenlijk is: Paris. (De duidelijk later voorgevoegde P moet ons een rad voor ogen draaien.) Van Aphrodites officiële echtgenoot Hephaistos (in de context van haar gedaante als Helena Menelaos geheten) is bekend dat hij daarover regelmatig in woede ontstak omdat hij uiterst jaloers van aard was. Zo jaloers dat hij blijkbaar bereid was er steden om te verwoesten.

Terug naar het oordeel. De hele competitie lijkt eerder op een wat corrupte transactie dan op een eerlijke wedstrijd. (En zoals vaker bij corrupte transacties zijn de gevolgen rampzalig.) Adam-Paris, bijgenaamd de Slang, heeft gevraagd wat de drie godinnen hem elk kunnen geven in ruil voor zijn oordeel. Jahweh/Hera biedt hem wereldse macht aan, net zoals de Satan later aan Jezus. (Een thematische echo die te denken geeft over de identiteit van Satan.) Lilith biedt wijsheid. Maar Aphrodite biedt seks en Paris loopt zoals we weten zijn lul achterna. (Hetgeen, nu we meer weten, ook een nieuw licht werpt op zijn bijnaam De Slang.) Ach, had hij Lilith/Athene maar gekozen, dan had hij misschien een wijzer oordeel kunnen vellen. Ja, in die laatste zin klopt de volgorde van oorzaak en gevolg niet, maar de goden spugen op oorzaak en gevolg. Voor hen loopt de tijd zowel voor- als achteruit.

Nu het stof begint op te trekken zien we helderder dan ooit wie wie is, misleid als we werden door het gehannes met gender-aanduidingen en de onterechte ver(drie- of vier-)dubbeling van de actoren:

-Paris is Adam is Ares is Eris, bijgenaamd De Slang.
-Aphrodite is Eva is Helena, de Geliefde en sinds Paris' oordeel ook de Schone.
-Hera is Jahweh is Satan is Menelaos is Hephaistos, de Jaloerse, de bedrogen echtgenote van Aphrodite/Eva/Helena
-Lilith is Athene, de Wijze.

Aphrodite/Eva/Helena, Hera/Jahweh/Satan/Hephaistos en Lilith/Athene vormden ooit samen de Elohim, de Heilige Drie-eenheid van Liefde, Macht en Wijsheid die door Paris/Adam/Eris/Ares werd verbroken. Vandaar al die ellende met de mensheid: de drie delen van de Drie-eenheid zijn erachter dat ze naakt zijn.

Adam, de Slang, bood Eva de appel aan en niemand anders.

Anchises tenslotte is gewoon Anchises, een beïnvloedbare arme drommel die toevallig in de buurt was en mee werd gezogen (letterlijk misschien wel) in iets wat boven zijn pet ging. Maar zijn eenmalige omgang met Aphrodite luidde via hun boreling Aeneas wel een nieuw tijdperk in: dat der Romeinen.

Al is dat weer een ander verhaal.
Dank voor uw aandacht.