Media Lens

Noam Chomsky offered a rule of thumb for predicting the ‘mainstream’ response to crimes against humanity:

‘There is a way to calibrate reaction. If it’s a crime of somebody else, particularly an enemy, then we’re utterly outraged. If it’s our own crime, either comparable or worse, either it’s suppressed or denied. That works with almost 100 percent precision.’ (Edward S. Herman and David Peterson, ‘The Politics of Genocide’, Monthly Review Press, 2010, p.27)

Now is an excellent time to put Chomsky’s claim to the test.

(Text continues underneath the photo.)

.

A BBC headline over a photograph of an emaciated Palestinian baby read:

‘“Situation is dire” – BBC returns to Gaza baby left hungry by Israeli blockade’

‘Left hungry’? Was she peckish? Was her stomach rumbling? The headline led readers far from the reality of the cataclysm described by the World Health Organisation (WHO) on 12 May:

‘The entire 2.1 million population of Gaza is facing prolonged food shortages, with nearly half a million people in a catastrophic situation of hunger, acute malnutrition, starvation, illness and death.’

Another BBC headline read:

‘Red Cross says at least 21 killed and dozens shot in Gaza aid incident’

Given everything we have seen over the last 20 months, it was obvious that the mysterious ‘incident’ had been yet another Israeli massacre. Blame had indeed been pinned on ‘Israeli gunfire’ by Palestinian sources, the BBC noted, cautioning:

‘But the Israel Defense Forces (IDF) said findings from an initial inquiry showed its forces had not fired at people while they were near or within the aid centre.’

Again, after 20 months, we know such Israeli denials are automatic, reflexive, signifying nothing. More deflection and denial followed from the BBC. We had to keep reading to the end of the article to find a comment that rang true:

‘Mohammed Ghareeb, a journalist in Rafah, told the BBC that Palestinians had gathered near the aid centre run by the GHF when Israeli tanks approached and opened fire on the crowd.
‘Mr Ghareeb said the crowd of Palestinians were near Al-Alam roundabout around 04:30 local time (02:30 BST), close to the aid centre run by GHF, shortly before Israeli tanks appeared and opened fire.’

A surreal piece in the Guardian by Rhiannon Lucy Cosslett clearly meant well:

‘I have seen images on my phone screen these past months that will haunt me as long as I live. Dead, injured, starving children and babies. Children crying in pain and in fear for their mothers, fathers, sisters, brothers. A small boy shaking in terror from the trauma of an airstrike. Scenes of unspeakable horror and violence that have left me feeling sick.’

Such honest expressions of personal anguish are welcome, of course, but the fact is that the word ‘Israel’ appeared nowhere in Cosslett’s article. How is that possible? Of the mass slaughter, Cosslett asked: ‘What is it doing to us as a society?’ Her own failure to shame the Israeli genocidaires, or even to name them, gives an idea. (...)

Last month, WHO reported 697 attacks on health facilities in Gaza since October 2023. As a result, at least 94% of all hospitals in the Gaza Strip have been damaged or destroyed. In March 2025, a United Nations investigation concluded that Israel had committed ‘genocidal acts’ in Gaza by systematically destroying its reproductive healthcare facilities. (...)

Last month, the UN reported that fully 95 per cent of Gaza’s agricultural land has been rendered unusable by Israeli attacks, with 80 per cent of crop land damaged. According to the report, only 4.6 per cent of it can be cultivated, while 71.2 per cent of Gaza’s greenhouses and 82.8 per cent of its agricultural wells have been destroyed by Israeli attacks. (...)

Complete article

Tags: #english #world order #rule of law #international law #israel #palestine #palestinians #gaza #west bank #occupied territories #un #united nations #war crimes #ethnic cleansing #crimes against humanity #media #news #journalism #journalist #bbc #genocide #International Court of Justice #icj

Jarl van der Ploeg (De Volkskrant) (€)

(...) Nu bestaan politici die munt slaan uit imaginaire problemen natuurlijk al langer. (...)

[H]et vervelende is wel dat Nederland ondertussen ook kampt met een aantal echte problemen. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

[url=https://www.volkskrant.nl/columns-van-de-dag/vanaf-2026-zitten-we-gewoon-opnieuw-opgescheept-met-dezelfde-haagse-non-valeurs~b84224e7/]
Jarl van der Ploeg

(...) inkomensongelijkheid (...) een op de drie Nederlandse 15-jarigen inmiddels ‘onvoldoende geletterd’ (...) diezelfde jongeren gemiddeld zes uur per dag op hun telefoon (...)

(...) acceptatie van homoseksualiteit onder middelbare scholieren met 20 procentpunt is afgenomen (...)

(...) alle 745 Nederlandse oppervlaktewateren verontreinigd zijn vanwege industriële stortingen en pesticidengebruik in de landbouw (...) bij vrijwel iedereen de kans op kanker toeneemt. (...)

Dat de aarde opwarmt, maar Nederland toch de eigen klimaatdoelen niet haalt (...) oorlog in Oekraïne (...) Dat we dankzij die clown in het Witte Huis niet langer op de Navo kunnen vertrouwen, maar dat we zelf veel te weinig wapens hebben om ons eigen continent te verdedigen.

(...) huurhuizen vorig jaar de grootste prijsstijging in dertig jaar (...) stikstofcrisis, terwijl de agro-industrie (goed voor 46 procent van diezelfde ammoniakuitstoot) ongehinderd door mag produceren, ook al is 70 procent van hun opbrengst bedoeld voor de export. (...)

(...) dat onze talkshowredacties ook deze campagne zullen besluiten dat een televisiedebat over duizend verzonnen Afrikanen toch echt spannender is dan een debat over pfas of de rendementsheffing voor beleggers in box 3, waardoor we vanaf 2026 gewoon opnieuw zitten opgescheept met exact dezelfde Haagse non-valeurs, die bovenstaande problemen wederom volledig zullen negeren.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #politiek #immigratie #landbouw #veeteelt #agro-industrie #stikstof #natuur #klimaat #klimaarverandering #klimaatcrisis #huurprijzen #milieu #milieuvervuiling #pfas #media #journalist #journalistiek #nieuws #talkshow #belasting #oekraine #navo #nato #defensie #social media #sociale media

De Groene Amsterdammer

Het probleem is niet dat journalisten zich laten leiden door de belangen van vervuilende bedrijven, maar een mediadynamiek die het moeilijk maakt om de klimaatcrisis de aandacht te geven die ze verdient.

(Tekst loopt door onder de foto.)

5 april 2025. Actie XR. © Nico Garstman.

Het zou een aanval op de persvrijheid zijn – op z’n minst ondermijnend voor het vertrouwen in de journalistiek en op z’n ergst een fascistoïde vorm van intimidatie. De aankondiging van de protestactie van Extinction Rebellion bij de NOS maakt wat los. (...)

Het probleem is alleen dat de actie van XR een stuk verder gaat dan het leveren van constructieve kritiek. De activisten ‘eisen’ een klimaatjournaal, waarin mensen in het Mondiale Zuiden aan het woord moeten komen. Het idee dat een actiegroep (met het argument ‘wij betalen ook belasting en mogen dus best wat terugvragen’) eisen zou kunnen stellen aan de redactionele inhoud, valt moeilijk te rijmen met de disclaimer dat XR ‘pal voor persvrijheid’ staat.

De Utrechtse afdeling van XR had het op sociale media over ‘propaganda’ van de NOS en op de website nosweeseerlijk.nl, waar Extinction Rebellion de actie motiveert, zegt een woordvoerder: ‘We hebben pers nodig die zich niet laat leiden door de belangen van overheden en grote vervuilende bedrijven.’ Het getuigt van een wantrouwen dat Willem Engel niet vreemd zou zijn; alsof de NOS het publiek bewust misleidt met ‘frames’ die worden ingefluisterd door Shell of de Saoedi’s.

Zulke ongefundeerde verdachtmakingen leiden af van de steekhoudende mediakritiek. Dat is zonde, want het blijft een journalistieke worsteling om verslag te doen van wat een oud-hoofdredacteur van The Guardian met recht ‘the biggest story in the world’ heeft genoemd, zeker voor journalisten van een omroep die als taak heeft de hele samenleving te bedienen en dus als de dood is om gebrandmerkt te worden als ‘gekleurd’ of ‘partijdig’.

Precies in dat streven om te allen tijde ‘neutraal’ te blijven gaat het mis. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #media #nieuws #journalistiek #journalist #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #extinction rebellion #nos #fossiele berandstof #xr #mediakritiek

One World

Journalisten noemen zichzelf onafhankelijk en neutraal, maar concentreren zich vaak alleen op wat machthebbers zeggen – ook als dat niet feitelijk of discriminerend is. Juist de wens om objectief te zijn, brengt journalisten verder van de waarheid, zeggen experts. ‘Journalisten ontlopen zo hun verantwoordelijkheid.’ (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

De Amerikaanse president Trump en Israëlische premier Netanyahu tijdens een persconferentie in het Witte Huis op 4 februari 2025. Beeld: Joshua Sukoff/Medill News Service/Sipa USA.

Volledig neutrale verslaggeving bestaat inderdaad niet: daar zijn journalisten en mediawetenschappers het over eens. (...) Elke journalistieke productie hangt namelijk samen met keuzes: de keuze om sommige feiten wel en andere niet te benoemen, en sommige mensen wel en andere niet aan het woord te laten.

Die keuzes worden per definitie gemaakt op basis van wereldbeelden en prioriteiten, zegt Marcel Broersma, hoogleraar Media en Journalistieke Cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen. (...)

Onder druk van de politiek en onder het mom van neutraliteit trekken journalisten zaken in twijfel die eerder nog als vanzelfsprekend golden, ziet Awad. “Door uitspraken van de Verenigde Naties en het Internationaal Gerechtshof tegenover die van Israël en haar bondgenoten te zetten, behandelen journalisten deze uitspraken als meningen. Daardoor maken journalisten van die instituten iets controversieels, terwijl ze zich baseren op eindeloze rapporten en bergen bewijsvoering.”

Journalisten ondermijnen zo hun eigen geloofwaardigheid, meent Awad. “Als journalisten die rapporten niet lezen, niet meer zelf kunnen bepalen wat feiten zijn en wat niet, wat ter discussie staat en wat niet, en als ze gewoon een platform geven aan de propaganda van de Israëlische autoriteiten: waar hebben we ze dan nog voor nodig?”

Hele artikel

Tags: #nederlands #media #nieuws #pers #radio #tv #krant #journalist #journalistiek #censuur #propaganda #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatdebat #klimaatontkenners #vluchtelingen #vluchtelingencrisis #migranten #politiek #politici #migratiedebat #objectiviteit #gaza #genocide #israel #palestina #palestijnen #bezette gebieden

Media Lens

BBC News regularly proclaims its supposed editorial principles of fearless, independent, impartial, fair and accurate journalism. (...)

When it comes to the broadcaster’s coverage of Gaza since October 2023, and long before, BBC audiences have seen for themselves the hollowness of such BBC rhetoric.

(Text continues underneath the photo.)

.

This, of course, is all part of an endemic pattern of BBC bias towards Israel under the guise of ‘impartiality’; a façade that has now been obliterated. The corporation’s longstanding, blatant protection of Israel, considered an ‘apartheid regime’ by major human rights organisations, has been particularly glaring since Benjamin Netanyahu’s extremist government ordered genocidal attacks on Gaza in October 2023. (...)

Complete article

Tags: #english #world order #rule of law #international law #israel #palestine #palestinians #gaza #west bank #occupied territories #un #united nations #war crimes #ethnic cleansing #crimes against humanity #media #news #journalism #journalist #bbc #genocide #International Court of Justice #icj #propaganda

NRC (€)

(...) De meesten van ons zullen na een grijze winter vooral genieten van stralend lenteweer. Logisch. (...)

Toch is het belangrijk om te beseffen dat wat we nu ‘lekker weer’ noemen een symptoom is van de manier waarop mensen het klimaat ontwrichten. (...)

(Tekst loopt door onder het logo.)

De gevolgen zijn groot. Allereerst voor de natuur. Veel planten en dieren hebben moeite om zich aan te passen aan een vroeger begin van het voorjaar. (...)

Ook voor mensen heeft de verschuiving van de seizoenen ernstige gevolgen. Hoewel niet elk voorjaar zo droog is als nu (2024 was zelfs uitgesproken nat) laat de huidige situatie goed zien wat zo’n extreem neerslagtekort zo vroeg in het jaar betekent. (...)

Op basis van de klimaatscenario’s verwacht Rijkswaterstaat dat het neerslagtekort tot 2050 met maar liefst 35 procent kan toenemen. Nederland moet daarop nog veel meer dan nu anticiperen. (...)

De Algemene Rekenkamer waarschuwde deze week in het rapport Drinkwater onder druk dat het kabinet onvoldoende werk maakt van waterbesparing. (...)

Maar besparing vereist bewustzijn. Het is belangrijk dat weermannen en -vrouwen meer context bieden bij de term ‘lekker weer’. Media (ja, ook NRC) zouden niet langer automatisch foto’s van pootjebadende kinderen moeten plaatsen bij berichten over het zoveelste hitterecord. (...)

Voor het herkennen van klimaat- en milieuproblemen worden mensen gehinderd door het shifting baselines syndrome – een aanpassing van het verwachtingspatroon, waardoor we iets waardevols verliezen. Kinderen weten niet meer dat de voorruit na een zomerse autorit vroeger vol zat met dode insecten – die zijn verdwenen. De tijd dat er bijna iedere winter wel een keer een sneeuwpop kon worden gemaakt ligt ver achter ons. Geniet vooral van een drankje in de lentezon, maar ga het niet als normaal beschouwen.

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #droogte #neerslagtekort #bosbranden #drinkwater #natuur #media #nieuws #journalistiek #journalist

The Guardian

The broadcaster behaves like Starmer’s government: suppress the left, cave to your critics, and undermine your own survival.

(Text continues underneath the illustration.)

Illustration: Sébastien Thibault

It’s no longer even pretending. Last week, the BBC, already the UK’s most prolific censor, instructed the presenter Evan Davis to drop the podcast he hosted in his own time about heat pumps. It was a gentle, wry look at the machines, with no obvious political content. But the BBC, Davis says, saw it as “steering into areas of public controversy”. It should cease forthwith.

So are BBC presenters banned from saying anything controversial? Far from it. Take an article published earlier this year by Justin Webb in the Times. It praised the “political genius” of Donald Trump, suggested that Democrats are now seen as the extremists, and claimed that Trump is widely regarded as “making [America] normal again”. The BBC was fine with that, and complaints about it were rejected.

I believe Webb had every right to write that article. But his claims were indisputably matters of “public controversy”. So why shut down Davis’s non-political podcast on heat pumps, but not Webb’s inflammatory support for Trump? The answer is simple: economic power. (...)

Complete article

Tags: #english #bbc #media #journalism #journalist #news #press #lobby #thinktank #censorship #fossil fuel #climate #climate change #climate crisis #media bias

NRC (€)

Persvrijheid - De persvrijheid komt wereldwijd onder steeds grotere druk te staan, blijkt uit onderzoek van Reporters Without Border. Oorzaken zijn onder meer de toename van intimidatie via rechtszaken, gebrek aan financiële middelen en de verspreiding van desinformatie.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Journalisten voor het Vredespaleis in Den Haag. Foto Laurens van Putten.

De wereldwijde persvrijheid heeft het laagste niveau bereikt sinds Reporters Without Borders (RSF) in 2002 begon met haar jaarlijkse ranglijst van wereldwijde persvrijheid, de World Press Freedom Index. (...)

2024 was voor journalisten ook het dodelijkste jaar in drie decennia. In gebieden als Gaza, Soedan, Oekraïne en de Democratische Republiek Congo lopen verslaggevers grote risico’s. (...) In totaal kwamen in 2024 zeker 124 journalisten en mediaprofessionals om het leven. Bijna twee derde van hen waren Palestijnen, zij werden gedood door Israëlische aanvallen. (...)

Er zijn ook andere ontwikkelingen die de persvrijheid bedreigen. Een daarvan is de opmars van zogenoemde SLAPP-zaken, Strategic Lawsuits Against Public Participation, schrijft Free Press Unlimited. Dit type zaken, vaak aangespannen door machtige bedrijven en individuen, heeft als doel de aangeklaagde te intimideren of zelfs tot zwijgen te brengen, door dure juridische procedures aan te spannen of ermee te dreigen en disproportionele financiële vergoedingen te eisen. (...)

Mediaorganisaties hebben daarnaast te maken met toenemende financiële druk om hun hoofd boven water te houden. Een belangrijk oorzaak is de plotseling stopzetting van Amerikaanse steun aan internationale mediaprojecten, zegt Ruth Kronenburg, directeur van Free Press Unlimited. (...)

Free Press Unlimited ziet in de explosieve groei van desinformatie ook een bedreiging voor de vrije pers. Desinformatie is het doelbewust verspreiden van valse of onvolledige informatie. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #pers #media #nieuws #journalist #journalistiek #persvrijheid #desinformatie #fake+news #nepnieuws #gaza #soedan #oekraine #democratische republiek congo #slapp

The Guardian

About 89% of the public want their governments to do more to tackle the climate crisis – but don’t know they’re the majority.

(Text continues underneath the photo.)

People march as they take part in a strike to demand action on the global climate crisis on 20 September 2019 in New York City. Photograph: Spencer Platt/Getty Images.

A superpower in the fight against global heating is hiding in plain sight. It turns out that the overwhelming majority of people in the world – between 80% and 89%, according to a growing number of peer-reviewed scientific studies – want their governments to take stronger climate action. (...)

For years – and especially at this fraught political moment – most coverage of the climate crisis has been defensive. People who support climate action are implicitly told – by their elected officials, by the fossil fuel industry, by news coverage and social media discourse – that theirs is a minority, even a fringe, view.

That is not what the new research finds. (...)

In other words, an overwhelming majority of people want stronger action against climate change. But at least for now, this global climate majority is a silent majority. (...)

What would it mean if this silent climate majority woke up – if its members came to understand just how many people, both in distant lands and in their own communities, think and feel like they do? How might this majority’s actions – as citizens, as consumers, as voters – change? If the current narrative in news and social media shifted from one of retreat and despair to one of self-confidence and common purpose, would people shift from being passive observers to active shapers of their shared future? If so, what kinds of climate action would they demand from their leaders?

These are the animating questions behind the 89% Project, a yearlong media initiative that launched this week. The journalistic non-profit we run, Covering Climate Now, has invited newsrooms from around the world to report, independently or together, on the climate majorities found in their communities. (...)

We believe the current mismatch between public will and government action amounts to a deficit in democracy. Can that deficit be addressed if the climate majority awakens to its existence? Would people elect different leaders? Buy (or not buy) different products? Would they talk differently to family, friends and co-workers about what can be done to build a cleaner, safer future?

Complete article

Tags: #english #climate #climate change #climate crisis #extreme weather #media #news #journalism #journalist #democracy

Media Lens

The post-WW2 ‘international rules-based order’ that supposedly underpins global affairs in the interests of peace, democracy and prosperity has always been largely a charade. But Israel’s continuing Gaza genocide, carried out with seeming impunity and with the complicity and even active participation of the US and its allies, has exposed the charade like never before.

(Text continues underneath the photo.)

Israeli soldiers celebrate in front of a home they destroyed in Gaza (via Maha Hussaini).

Twenty years ago, at the 2005 World Summit, the United Nations General Assembly endorsed the doctrine of the ‘responsibility to protect’ or ‘R2P’. The key concerns were to prevent genocide, war crimes, ethnic cleansing and crimes against humanity. Whenever populations are at risk of such crimes, the international community is supposed to take collective action ‘in a timely and decisive manner’ to prevent mass atrocities from taking place. (...)

If the doctrine of ‘R2P’ was authentic, then there would have been massive international action to prevent Israel’s genocide of Palestinians in Gaza, as well as Israeli terror acts committed in the occupied West Bank, including the routine killing of Palestinian children. (...)

The killing of 15 medics and emergency workers last month by Israeli soldiers, and the attempted Israeli cover-up, with bodies and vehicles buried in a shallow mass grave, provoked not a single public condemnation of Israel from Western leaders, as far as we are aware. (...)

Historian and political commentator Assal Rad observed via X that Western media have no compunction giving headline coverage whenever ‘Russia lies’. But, in the case of Israel, the headlines use the weasel phrase: ‘Israel changes account’. (...)

Last November, perhaps seeking a viral ‘gotcha’ moment, a journalist challenged Francesca Albanese, the UN Special Rapporteur on the occupied Palestinian territories, with the clichéd question, ‘Does Israel have a right to exist?’

Albanese’s cogent response is worth contemplating:

‘Israel does exist. Israel is a recognised member of the United Nations. Besides this, there is not such a thing in international law like a right of a state to exist. Does Italy have a right to exist? Italy exists. Now, if tomorrow, Italy and France want to merge and become Ita-France, fine, this is not up to us. What is enshrined in international law is the right of a people to exist. So, the state is there. The state of Israel is there. It’s protected as a member of the United Nations. Does this justify the erasure of another people? Hell, no. Not 75 years ago. Not 57 years ago. Surely not today. Where is the protection of the Palestinian people from erasure, from annexation, from illegal occupation and apartheid? This is what we need to discuss.’

A powerful reply indeed. Where is the much-vaunted ‘R2P’ when it comes to Palestine?

Last Friday, Mirjana Spoljaric, the head of the International Committee of the Red Cross, said that Gaza has become ‘hell on earth’. Israel was ‘threatening the viability of Palestinians continuing to live in Gaza at all’. What is happening in Gaza is, she said, an ‘extreme hollowing out’ of international law.

Complete article

Tags: #english #world order #rule of law #international law #israel #palestine #palestinians #gaza #west bank #occupied territories #un #united nations #war crimes #ethnic cleansing #crimes against humanity #nato #libya #iraq #media #news #journalism #journalist #bbc #genocide #International Court of Justice #icj

Why the press is ramping up its acts of anticipatory obedience to the Trump regime

Salon

During the 2024 election, the American mainstream news media continued to practice its obsolete norms of “fairness,” “balance,” “objectivity,” and “neutrality.” Coverage remained steadfastly focused on “bothsidesism,” an obsession with the polls and the “horserace,” and inside the Beltway gossip rather than critical coverage of Trump’s campaign and his MAGA authoritarian populist movement. As an institution, the news media did not treat Donald Trump’s chances of victory over the Democrats in the 2024 election with the seriousness and alarm it merited. The result was to normalize and minimize the existential harm that Trump’s return to power would cause the nation. (…)

Complete article

U.S. President Donald Trump takes a question from a reporter during a news conference in the Roosevelt Room of the White House on January 21, 2025 in Washington, DC. (Andrew Harnik/Getty Images)

Tags: #english #us #united states #media #news #journalism #journalist #trump #elections #bothsidesism #maga #democracy #populism #authoritarianism

Media Lens

The BBC’s withdrawal of the powerful documentary, ‘Gaza: How to Survive a Warzone’, epitomises how much the UK’s national broadcaster is beholden to the Israel lobby.

The corporation’s longstanding systematic protection of Israel, considered an ‘apartheid regime’ by major human rights organisations, has been particularly glaring since the country launched its genocidal attacks on Gaza in October 2023. We have all seen the repetition and amplification of the Israeli narrative above the Palestinian perspective, omission of ‘Israel’ from headlines about its latest war crimes committed in Gaza, and even the dismissive treatment by senior BBC management of serious concerns about bias raised by their own journalists. (...)

Complete article

Note. At the time of writing, ‘Gaza: How to Survive a War Zone’, can be viewed here on Rumble.

Tags: #english #media #news #journalism #journalist #censorship #propaganda #bbc #gaza #palestine #palestinians #occupied territories #documentary #israel lobby #genocide #war crimes #human rights

‘Hoofdredacteuren spreken mooie woorden over persvrijheid en democratie, maar de gewone journalist die de straat op moet is sinds de ruk naar rechts van twintig jaar geleden schuw geworden. Het benoemen van het kwaad wordt vooral overgelaten aan columnisten.’

De Volkskrant (€)

In de Nederlandse kranten bleef Mussolini nog lang de geliefde, geniale staatsman, blijkt uit de boeiende studie Fascisme en de goede dictator. (...)

Herman Geleijnse doorzocht de krantenarchieven naar de berichtgeving over het fascisme. Hij constateert zuinigjes dat het ‘niet goed mogelijk is om erg positief te zijn’. De zwarte kanten van het fascistische regime waren zeker geen geheim; het was een kwestie van zoeken en doorvragen. Maar de Nederlandse pers publiceerde liever fascistische persberichten. Onaangename gebeurtenissen werden genegeerd en correspondenten kregen de opdracht verhalen te schrijven over fris marcherende jongetjes en over de stiptheid van de spoorwegen. En over die meer dan levensgrote, geniale staatsman, natuurlijk. Het verhaal van het fascisme was alles bij elkaar te mooi om kapot te checken.

Doet de pers het nu beter? Geleijnse constateert dat de ontwikkelingen in Polen en Hongarije de Nederlandse pers hebben wakker geschud wat betreft het buitenland maar, zo schrijft hij, ‘het volgen van een heldere koers lijkt aanzienlijk moeilijker als het om nationalistisch en radicaal rechts in Nederland zelf gaat’. Hoofdredacteuren spreken mooie woorden over persvrijheid en democratie, maar de gewone journalist die de straat op moet is sinds de ruk naar rechts van twintig jaar geleden schuw geworden. Het benoemen van het kwaad wordt vooral overgelaten aan columnisten. Geleijnse ziet verschillen tussen toen en nu, maar ‘de overeenkomsten zijn soms onthutsend’.

Hele artikel

Tags: #nederlands #fascisme #pers #persverijheid #democratie #media #journalist #journalistiek #extreemrechts #radicaal rechts

Follow the Money

De Duitse mediawetenschapper Martin Andree windt er geen doekjes om: we moeten in Europa onze poot stijf houden om te voorkomen dat de grote techbedrijven hier alles voor het zeggen krijgen. Big tech zal nergens voor terugdeinzen om zijn macht uit te breiden.

‘Big tech gelooft niet in politiek, niet in democratie, niet in gekozen regeringen. Ze willen daar vanaf. Ze willen geld verdienen en ze willen macht,’ zegt de Duitse mediawetenschapper Martin Andree vlak voor een optreden in Amsterdam.

Andree is de auteur van het boek Big tech muss weg!, dat nu ook in het Engels te koop is. De ondertitel liegt er niet om: Digitale giganten verwoesten onze democratie en economie… Maar wij zullen ze stoppen. (...)

Grote techbedrijven zijn volgens hem uit op volledige dominatie van de economie. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Martin Andree

‘Techgiganten als Alphabet, Meta, Amazon en X willen af van de regelgeving in Europa,’ zegt Andree. ‘En ze zullen er samen met het Witte Huis alles aan doen om hun doel te bereiken.’ (...)

‘Big tech is oppermachtig, bleek uit ons onderzoek. Het internet is veranderd in een dorre vlakte, een kerkhof waar nauwelijks iets gebeurt. En hier en daar staan grote silo’s waar al het verkeer plaatsvindt en waar het geld wordt verdiend,’ zegt Andree. (...)

‘Wij lieten op basis van keiharde cijfers zien hoever ze al zijn gevorderd met de overname van het internet. Dat ze een monopoliepositie hebben verworven die ons medialandschap vernietigt en onze economieën ontwricht. En daar zaten ze niet op te wachten. (...)

Vooraf had Andree niet kunnen bevroeden dat de ondernemingen die hij onderzocht hun dominante marktposities zouden gebruiken om wetenschappelijke publicaties van voor hen onwelgevallige data te voorkomen – en dat in een vrij land als Duitsland. ‘Maar dat is dus wel wat er gebeurde,’ zegt hij.

Een paar dagen na publicatie van de Atlas kreeg hij een bericht van ‘een van de Amerikaanse big tech bedrijven’. De boodschap was duidelijk: ga niet verder. (...)

In Big Tech muss weg!, dat leest als een manifest, beschrijft hij hoe grote techbedrijven hun dominante positie gebruiken om andere spelers uit de markt te drukken. Dat deed Google bijvoorbeeld toen het zijn eigen dienst Google Shopping voortrok in de zoekresultaten. (...)

Andree: ‘Er is sprake van systematische en wijdverspreide ondergraving van eerlijke en vrije competitie. Wat je keer op keer ziet: big tech overtreedt de wet en als ze daarvoor boetes krijgen accepteren ze die. Ze lachen om de bedragen, die maar een schijntje zijn van wat ze jaarlijks aan inkomsten binnenhalen. De Europese Unie en de individuele lidstaten zijn de afgelopen jaren totaal overlopen door de razendsnelle digitale transformatie die gaande is.’

In zijn boek voorspelt Andree dat platformbedrijven over vijf jaar voor een groot deel de plaats hebben ingenomen van de traditionele media, een ontwikkeling die volgens hem fataal is voor democratische samenlevingen. (...)

‘Er zijn eerder boycots geweest, maar de netwerkeffecten waren uiteindelijk altijd sterker. Mensen zijn bang om contact te verliezen met anderen, om niet meer gezien te worden. En dus blijven ze hangen op de grote platforms. Door de feitelijke monopolies is het voor andere partijen moeilijk om een positie te verwerven en zullen er ook nauwelijks investeerders zijn die geld willen steken in dit soort initiatieven. En dus blijven ze klein en zwak.’ (...)

De nieuwe Eurocommissaris voor Digitale Soevereiniteit Henna Virkkunen stelde zich de afgelopen weken strijdbaar op. (...)

Ondanks die strijdbare houding is Andree er nog niet van overtuigd dat Brussel op termijn de rug recht kan houden: ‘Virrkunen gebruikt grote woorden, maar ze moet ook daden laten zien. Vergeet niet dat we in Europa op dit moment vergaand afhankelijk zijn van Google, Facebook en Amazon. En zij willen af van de bemoeizuchtige Europeanen. Wat als die platforms hier op zwart gaan? We moeten dan eerst onze eigen sociale media opbouwen. Accepteren Europese burgers dat ze een paar jaar met inferieure alternatieven opgescheept zitten?’ (...)

Maar met de komst van Trump zijn de kansen gekeerd, de nieuwe president heeft al laten weten dat hij niet veel ziet in het opbreken van Google. ‘Daarom ben ik nu zo gefrustreerd. We bewegen ons in de verkeerde richting, de signalen staan op rood. Trump in het Witte Huis, radicaal-rechts in opkomst in Europa, en ondertussen worden de techbedrijven groter en groter. Ik ben somber.’

Hele artikel

Tags: #nederlands #big tech #amazon #meta #facebook #twitter #x #microsoft #google #alphabet #trump #algoritme #fake news #nepnieuws #desinformatie #democratie #censuur #radicaal rechts #media #journalist #journalistiek #informatie #netwerkeffect